Największy park narodowy Unii Europejskiej znajduje się w Amazonii: to część Gujany Francuskiej, formalnie integralnej części Wspólnoty. Ale mimo statusu chronionego, tamtejszy las traci rocznie 500 hektarów drzew, a do zasilających go rzek trafia 13 ton rtęci. To efekt pracy tysięcy garimpeiros – imigrantów z najbiedniejszej części Brazylii, którzy w puszczy szukają szczęścia na nielegalnych urobiskach złota.

Jeszcze sto lat temu kopanie w ziemi było w Mongolii kulturowym tabu, a dziś podstawą PKB jest górnictwo. Z jego powodu, tylko w tej dekadzie kraj zdążył być już najszybciej rozwijającą się gospodarką świata, żeby niedługo później niemal zbankrutować. Jak ta sytuacja wpływa na tożsamość kulturową dawnych nomadów, z których ponad połowa osiedliła się już na stałe i to w dodatku w mieście, które u swoich początków samo było ruchome?

Florentino Ariza, główny bohater „Miłości w czasach zarazy” kolumbijskiego noblisty Gabriela Garcíi Márqueza, wyobraża sobie, że zdobędzie fortunę i rękę swojej wybranki dzięki wyłowieniu złota z zatopionego u wybrzeży jego ojczyzny galeonu San José. To nie fikcja literacka: taki okręt naprawdę poszedł w tych wodach na dno w 1708 r., a wartość jego ładunku jest współcześnie oceniana na między 10 a 20 mld dolarów. Przez trzy wieki nikt nie potrafił go jednak odnaleźć, a choć niedawno (rzekomo) udało się to prywatnej firmie, to teraz trwa zażarty spór sądowy o ustalenie własności majątku, do którego pretensje zgłasza kilka stron.